Media item
Zuivel Friesche Coop. fabriek
closeLicense
Public Domain Mark
You can copy, modify, distribute and perform the work, even for commercial purposes, all without asking permission.
closeDownload
- MP4 (source 352.0 MB): 14/51/1451531.BG_32278_MPG_-FHD00Z02[..].mp4
Filmreportage over bedrijvigheid in de Coop. Zuivelfabriek te Sneek. De aanvoer van de melk, de teruglevering van karnemelk, enkele beelden van de kaas en boterfabricage.
00.00 Zeilschouwtje met melkbussen in nauwe vaart 00.05 Motorschuit beladen met melkbussen meert af 00.27 De schipper van het schouwtje zet de bussen op het gangboord waar een melkrijder ze afhaalt en op zijn wagen zet 00.45 De bemanning van de motorschuit lost de melkbussen eveneens op de wagen 00.58 Kuiper sluit met grote nauwkeurigheid houten botervat. De deksel wordt aangeklopt, de tenen hoepels om de duigen met een stuk hout vastgezet 01.20 Twee kaasmakers roeren met hun blote handen in het kaasbassin. Tegenover elkaar staand trekken zij de wei naar zich toe. Met een zeefraam trekken zij de wrongel tegen de wand en drukken het stevig aan. De wei tussen de twee rijen wrongel loopt weg waarna de kaasmakers de nog slappe kaas in houten kuipvormen doen die met deksels gesloten worden 02.00 De kazen in het pekelbad 02.08 Boter wordt in grote stukken in een houten vat gegooid en met een ronde stamper gelijkmatig aangestampt 02.21 Vervolgens worden de vaten op een bascule nauwkeurig gewogen 02.31 Melkrijder rijdt met zijn door een tweespan getrokken wagen het fabrieksterrein op 02.38 Hij hangt een der paarden het hoofdstel om en doet het bit weer in nadat het dier gedronken heeft 02.52 De bussen op de wagen worden uit een vaste melkleiding, voorzien van een rubber vulpijp, gevuld 03.08 Bussen met karnemelk worden op een plateau geladen 03.16 Een melkbus wordt met een automatisch afgewogen hoeveelheid karnemelk gevuld 03.33 Het laden van lege en lossen van volle melkbussen vanaf de melkrijderswagen op het laadbordes 03.40 Grondig reinigen van zeef en stortbakken met water, soda borstel 03.49 Kazen op hoge kaasstellingen in een pakhuis. De dikke zwaar beladen planken buigen door onder de belasting 04.04 Het twee aan twee naast elkaar opstapelen van de volle kaasvormen onder een pers. Over elke twee kuipen wordt een plankje gelegd waarop weer twee kuipen komen. Tenslotte wordt het horizontale handwiel aangedraaid waardoor het contragewicht omhoog gaat 04.44 De kaasvaten in de persen 04.54 Kijkje in de machinekamer 05.01 Het gebouwencomplex van de zuivelfabriek te Sneek 05.42 De botermaker plaatst de karn in de karnkuip, zet de kuip vertikaal, de as van de karn rechtop in de kuip en vervolgens in de sluiting van de aandrijvingsas boven de kuip. Dan stelt hij het karnmechanisme in werking 06.15 Deksel van het verzuringsapparaat wordt gesloten en een thermometer in de deksel geplaatst 06.26 Uit een roompasteurketel loopt via een buis de warme room in een vergaard/verdeelbak en door een roomkoeler naar beneden waar de room in een goot opgevangen wordt 06.37 Schuimende room in een roombassin 06.40 Het met de hand oprollen en machinaal uitkneden van boter op een roterende schijf 06.57 De melk loopt via open goten in de kaasbassins 07.05 Arbeiders rollen botervaten naar buiten 07.14 Laborant bij het onderzoek van het vetgehalte 07.46 Met een raamhark wordt de melk in het roombassin heen en weer geroerd 07.53 Het keren van de kaas in de kuipen 08.08 Een kaas wordt uit een kuip gehaald, uit doek gerold en de scherpe rand van de onderkant met een mesje verwijderd. De kaas wordt in de doek verpakt en teruggelegd in de kuip 08.26 De oppervlakte van de gestremde melk in bassin wordt met een mesje op stevigheid beoordeeld. Dan wordt met een snijraam de melk in de lengte en breedte gesneden 08.46 Een handvol gestremde melk 08.48 Melkrijderswagen rijdt het fabrieksterrein op 08.53 De laad- en losplaats van de melkbussen in het weeghuisje waar de karnemelk gewogen wordt 09.15 Driespan van schimmels trekt vierwielige melkwagen met tweewielige aanhangwagen, beiden beladen met bussen 09.35 Beladen van een wagen met houten zeskantige cylinders waarin de kazen zijn verpakt 09.53 Op de boter in het botervat komt het botermerk waarop een datumstempel staat. Dan wordt de bovenzijde van het boterpapier waarmee de binnenkant van het vat bekleed is zeer kundig en zorgvuldig toegevouwen waarna de deksel wordt aangebracht 10.15 Met een zeef wordt de gewassen boter uit een bak geschept en naar de kneder gebracht 10.24 Kaasmakers bewerken de wrongel 10.37 De karnemelkweegschaal. Als bak dezelfde hoeveelheid uit de grote toevoerkraan stromende karnemelk heeft opgenomen als van de inhoud van een melkbus gaat de bak naar beneden en sluit de toevoer af 10.47 Weger stoot de bussen melk leeg in de weegbak en noteert het gewicht op een lessenaar 10.57 Melkcentrifuge 11.01 EINDE
- Creator:
- Haghefilm / Willy Mullens - Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder)
- Publication date:
- 1 January 1923
- Length:
- 59:59
- Type:
- video
- Original format:
- User:
- Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid