Media item

Haagse duinwaterleiding: winning van het water

Reconstructie van een film over de aanleg van de Haagse duinwaterleiding. Beelden van de bouw van bassins en bronnen in de Haagse duinen; het distributiecomplex rondom de watertoren; de daar geplaatste machinerieen; opnamen van de aanleg van het waterleidingnet in de Haagse straten.

Meer

00.00 Inspectie door technici van de duinwaterleiding van Den Haag van het waterwingebied rond de theetuin Meyendell te Wassenaar. 00.20 Inspectie van sprank A nabij de watertoren. 00.25 Panorama van het pompstation aan de Ruigenhoek. V.l.n.r. waterfilterbakken met omloopgoten, watertoren, machinegebouw, dienstwoningen en waterfilterbakken met schoonwaterkelders. Op de achtergrond de waterwingebieden in de duinen. 00.47 Reinigen van een drooggelegde waterfilterbak van algen. (( De algenlaag werd in het vakjargon ' Vetlaag ' genoemd. )) 01.02 Als boven, nu gezien over de lengte van de bak. 01.06 Reinigen van een omloopgoot. (( De omloopgoot diende voor het vullen c.q. ledigen van de waterfilterbakken, de grote bassins. )) 01.09 Afvoer van de algen per kruiwagen. 01.14 Storten van de algen in kipwagens via een jacobsladder voor afvoer naar 't Stort. (( 't Stort was een verzamelplaats in het duingebied voor algen )) 01.26 Overzicht van de werkzaamheden rond de algenafvoer. 01.35 Kipwagens beladen met grind en schelpen, bestemd voor het slaan van bronnen in de duinen, geduwd door een vuurloze lokomotief. 01.40 Voor de trein een mobiele kraan voor diverse werkzaamheden in het duinterrein. 01.42 De trein van voren gezien met op de lokomotief de machinist J. d'Haans. 01.55 Kipwagens gevuld met algen rollen op eigen kracht naar 't Stort. (( Veldspoor in verband met de vele krappe bogen op het terrein rond de watertoren daar 500 mm breed. In het duinterrein 700 mm. )) 02.02 Arbeiders bezig met het planten van helm. 02.07 trein met kipwagens voert voor de lokomotief een lorrie beladen met helm mee. 02.18 Arbeiders bij de zgn. 'theepot' rechts daarvan een Nortonpomp. 02.32 Duinwerkers bedienen zich aan de theepot. 02.39 Mobiele Figee-kraan in een sprank bezig met graafwerkzaamheden ter voorbereiding van het slaan van bronnen. 02.49 Stelling voor het slaan van bronnen in de sprank. 02.59 Losmaken van de mantel van de spuitkop. 03.04 Omhoog schuiven van de mantel en blik op het pulsmechanisme. 03.14 De pulskop van nabij gezien, roterende om zijn as door de kracht van het uit de pijpen spuitende water. 03.20 Installeren van de mantel waarin het pulsapparaat wordt geplaatst. 03.25 Opvullen met grind van de ruimte tussen bronbuis en mantel. 03.28 Arbeider vult met schop emmers met grind en schelpen, aangevoerd in kipwagens op veldspoor. 03.32 Vulmond geplaatst op mantel. 03.33 Vullen van de ruimte in de mantel via de vulmond. 03.39 Aanvoer van een mantel ter montage. 03.41 Optakelen van de nieuwe mantel. 03.46 Mantel hangt in de takels boven de werkkuil. 03.47 Arbeider met bronpijp in de hand. 03.52 Inbrengen van de bronpijp in de mantel. 03.59 Lassen van de bronpijp op een reeds eerder gemonteerd exemplaar. (( De totale lengte van de geslagen bronnen - mantel en bronpijp - varieert in de Wassenaarse duinen van 6 tot ca. 20 meter. )) 04.01 Het lassen gezien naar de lasser. 04.06 Het lassen gezien door de lasser. 04.09 Koelen van de las met water. 04.11 Plaatsen van de nieuwe mantel op een reeds eerder gemonteerde. (( De mantels worden d.m.v. een bajonetsluiting aan elkaar gekoppeld en daarna geborgd door het aandraaien van moeren. )) 04.13 Aan elkaar bevestigen van beide mantels. 04.15 Linnen doek wordt met riemen vastgesjord om het verbindingsstuk tussen beide mantels. (( De linnen doek dient om het binnendringen van zand tussen de verbinding van de twee mantels te voorkomen. )) 04.20 Aanvoer per veldspoor van vulmateriaal. 04.23 Storten van vulmateriaal in de werkkuip. 04.30 Blik in de zgn. kuip. 04.32 Arbeider verplaatst kipwagen. 04.35 Aanvoer van materiaal in de kuip. 04.37 Kuip met mantel en daarop de bronbuis. 04.45 Kuip met afsluiter op bronpijp. 04.49 Blik op de bron in de kuip. 04.52 Waterfilterbak met afsluiter en peilschaal. (( Bassin toe- en afvoer te regelen met de afsluiter van de omloopgoot. )) 05.00 Blik op de peilschaal met twee pijlwijzers, de zgn. 'visjes'. 05.07 Waterfilterbassin met drijvers ter voorkoming van draaikolken bij de aan- en afvoeropeningen. 05.15 Waterfilterbak met vlot ten dienste van de algenvisser. 05.19 Interieur machinegebouw met vliegwiel en regulateur van een ' Merrywether ' stoommachine voor het oppompen van het water en het onder druk in de leidingen naar de afnemers voeren. 05.44 De ' Meester ' inspecteert de werking van de machine en zijn assistent bedient de afsluiters van een hoofdleiding. 05.49 Ketelhuis. Stoker bezig in een van de vier ketels het vuur te keren. 05.54 Hulpstoker voert kolen aan in kruiwagen en plaatst deze op een bascule ter weging. Stoker sluit ketel en begeeft zich naar de volgende. 06.03 Hulpstoker voert kolen aan naar de stookplaats en stoker gaat de derde ketel controleren. 06.06 Stoker keert het vuur in de derde ketel. 06.12 Stoker schept kolen in ketel. 06.14 Detail van een zuig/perspomp in beweging. 06.23 Blik op de manometers, drie voor de druk in de stadshoofdleidingen; de rechtse voor het bassin in de watertoren. 06.26 Beambte controleert de manometers en regelt de druk met de afsluiters. 06.29 Details van de hoofdleidingen. 06.38 Fragmenten van de leiding met afsluiter naar het bassin in de watertoren. (( Inhoud van de tank in de watertoren op 30 m. hoogte 1000 m3. )) 06.46 Detail van vier drukregelaars met afsluiters bediend door een beambte. 06.53 Blik in de afdeling revisie watermeters. 06.59 Snijkop van draadsnijmachine. 07.04 Snijden van schroefdraad op buis. 07.06 Magazijn tot uitgifte van materialen aan waterfitters. 07.07 Magazijnmeester noteert nummers van uitgereikte watermeters. 07.17 Uitrukken van waterfitters met materiaalkarren vanaf het magazijn aan de achterzijde van het hoofdkantoor aan het (huidige) Buitenom. (( Buitenom: voor 20 augustus 1956 genaamd Zuid-Binnensingel. )) 07.24 Beambte op transportfiets vertrekt met een speciale opdracht. (( Beambte belast met het afsluiten van de watertoevoer naar wanbetalers c.q. heropenen van die toevoer na betaling. )) 07.27 Uitrukken van waterfitters met karren en fiets, gezien aan het Buitenom. 07.40 Uitrijden van een vrachtauto, - type Ford-T -. 07.45 Binnenkomst van de brandkranencontroleur met kar. (( Controleren en doorspoelen van de kranen en leidingen in de zgn. brandputten in de trottoirs. )) 07.47 Leggen van watertoevoerbuizen in sleuven onder het trottoir. (( Diepte ca. 80 cm ter voorkoming van bevriezing. )) 07.50 Reinigen van de buizen alvorens deze te monteren. 08.02 De buis wordt in de sleuf gebracht. 08.05 Koppelen van de buis aan een reeds eerder gelegde buis. 08.10 Afdichten van de verbinding met vlas, zgn 'werk'. (( Vakterm: touwlood. )) 08.19 Prepareren van de strip klei. 08.28 Aanbrengen en inslaan van de kleistrip rond de verbinging tussen twee buizen. 08.36 Afdichten van de las met vloeibaar gemaakt lood. 08.49 Inkloppen van het lood. 08.55 Voorbereiding tot het monteren van de huisaansluiting met buitenkraan in de buis. 08.57 Monteren van het kraanlichaam op de buis. 09.06 Snijapparaat voor het boren van een gat in de buis. 09.07 Aanvang snijden van draad in de buis. 09.09 Einde van het draadsnijden en aanvang verwijdering van het apparaat. 09.14 Water spuit met kracht uit het snijgat. 09.17 Het snijapparaat wordt snel verwijderd en afgesloten met een afdekkap met daaronder het kraanlichaam. 09.24 Buitenkraan in buis voor huisaansluiting. 09.27 Afwerken van kraanlichaam. 09.31 Monteren van het zgn 'vierkantje' op de kraan. 09.35 Laatste controle op de werking van de buitenkraan. 09.42 De toevoer van de huisaansluiting in werking. 09.46 Einde.

Creator:
Haghefilm / Willy Mullens - Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder)
Publication date:
1 January 1924
Length:
59:59

Meer

Type:
video
Original format:
 
User:
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
Tags: